Wyniki wyszukiwania

Autor	Amurtiya Michael, Shuaibu Mshelia, Justice Onu, Samuel Upev
Tytuł	Poverty and its Alleviating Strategies among Rural Farming Households in Benue State, Nigeria
Title	Poverty and its Alleviating Strategies among Rural Farming Households in Benue State, Nigeria
Słowa kluczowe	poverty, alleviating strategies, rural, farming household, Nigeria
Key words	poverty, alleviating strategies, rural, farming household, Nigeria
Abstrakt	The study analysed rural farming households’ poverty status and alleviating strategies in Benue State, Nigeria. The specific objectives of the study were to: describes the rural household heads’ socio-economic characteristics; determine the poverty status of the respondents and its determinants; and identify poverty alleviating strategies of the respondents. Data for the study was collected from 420 respondents selected using a multi-stage sampling technique. Data collected were analysed using descriptive statistics, the Foster-Greer-Thorbecke poverty measurement index, and the Binary Logistic regression model. The findings of the study revealed a very high incidence of poverty (70%), having a gap of 0.34, and severity of 0.17. Poverty in the area is positively associated with the age of the household head and household size, while gender, educational level, off-farm activity, membership of a group, farm size, and land ownership are negatively associated with poverty. The common poverty alleviation strategies identified were agricultural wage labour (48.6%), rental services (45.0%), and transportation business (36.7%). Therefore, it was recommended that the government and other stakeholders should initiate sustainable social protection schemes that can assist rural residents in alleviating poverty until their condition improves.
Abstract	The study analysed rural farming households’ poverty status and alleviating strategies in Benue State, Nigeria. The specific objectives of the study were to: describes the rural household heads’ socio-economic characteristics; determine the poverty status of the respondents and its determinants; and identify poverty alleviating strategies of the respondents. Data for the study was collected from 420 respondents selected using a multi-stage sampling technique. Data collected were analysed using descriptive statistics, the Foster-Greer-Thorbecke poverty measurement index, and the Binary Logistic regression model. The findings of the study revealed a very high incidence of poverty (70%), having a gap of 0.34, and severity of 0.17. Poverty in the area is positively associated with the age of the household head and household size, while gender, educational level, off-farm activity, membership of a group, farm size, and land ownership are negatively associated with poverty. The common poverty alleviation strategies identified were agricultural wage labour (48.6%), rental services (45.0%), and transportation business (36.7%). Therefore, it was recommended that the government and other stakeholders should initiate sustainable social protection schemes that can assist rural residents in alleviating poverty until their condition improves.
Cytowanie	Michael A., Mshelia S., Onu J., Upev S. (2021) Poverty and its Alleviating Strategies among Rural Farming Households in Benue State, Nigeria.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 2: 33-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n2_s33.pdf

Autor	Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka
Tytuł	Factors determining the tendency of rural households in Central Pomerania to save – PILOT study results
Title	Czynniki determinujące skłonność wiejskich gospodarstw domowych Pomorza Środkowego do oszczędzania - wyniki badania pilotażowego
Słowa kluczowe	rural household, propensity to save, income, Central Pomerania, Poland.
Key words	wiejskie gospodarstwo domowe, skłonność do oszczędzania, dochód, Pomorze Środkowe, Polska.
Abstrakt	The aim of this research is to identify factors affecting the propensity of rural households to save, on the example of 100 entities in Central Pomerania, based on pilot studies (direct questionnaire technique) using the logistic regression model. The study assumes that the dependent variable is the occurrence of savings in the household in 2018. The selection of independent variables for the logistic regression model was made on the basis of literature studies. The results of the analysis confirmed that statistically significant parameters for the variables were: average monthly net income per one person in the household, diversification of the income sources and the share of expenses on food and non-alcoholic beverages in total household consumption expenditure. The first two parameters increase the probability of saving by rural households of Central Pomerania. The last of these parameters reduces the chance of deferring consumption through savings.
Abstract	Celem badań jest identyfikacja czynników wpływających na skłonność do oszczędzania wiejskich gospodarstw domowych na przykładzie 100 podmiotów na terenie Pomorza Środkowego, w oparciu o wykonane badania pilotażowe (technika ankiety bezpośredniej), przy zastosowaniu modelu regresji logistycznej. W badaniu przyjęto, iż zmienną zależną jest występowanie oszczędności w gospodarstwie domowym w 2018 roku. Doboru zmiennych niezależnych do budowy modelu regresji logistycznej dokonano na podstawie przeprowadzonych studiów literaturowych. Wyniki analiz potwierdziły, iż statystycznie istotnymi parametrami przy zmiennych okazały się: przeciętny miesięczny dochód netto na jedną osobę w gospodarstwie domowym, dywersyfikacja źródeł utrzymania oraz udział wydatków na żywność i napoje bezalkoholowe w wydatkach konsumpcyjnych ogółem gospodarstwa domowego. Dwa pierwsze parametry zwiększają prawdopodobieństwo oszczędzania przez wiejskie gospodarstw domowe Pomorza Środkowego. Ostatni z wymienionych parametrów zmniejsza szansę na odroczenie konsumpcji w czasie w drodze oszczędności.
Cytowanie	Strzelecka A., Zawadzka D. (2020) Factors determining the tendency of rural households in Central Pomerania to save – PILOT study results.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 180-190
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s180.pdf

Autor	Paulina Trębska
Tytuł	FOOD SELF-SUPPLY IN NEW CONSUMER TRENDS
Title	Samozaopatrzenie żywnościowe w nowych trendach konsumenckich
Słowa kluczowe	food self-supply, consumption, prosumption, household, consumer trends.
Key words	samozaopatrzenie żywnościowe, konsumpcja, prosumpcja, gospodarstwo domowe, trendy konsumenckie.
Abstrakt	The article presents premises inscribing food self-supply in new trends occurring in consumer behavior and shows the opinions of consumers on food self-supply. The analysis used research conducted in 2017 in the Mazowieckie voivodship among representatives of rural households. Food self-supply is part of the concept of sustainable development and sustainable consumption. It is an example of the greening of consumption, and of conscious and collaborative consumption. The most important factors entering food self-supply into new consumer trends are natural and healthy food produced in accordance with sustainable development, care for health and the natural environment, cultivating traditions, but also product individualization related to the use of free time.
Abstract	W Artykule przedstawiono przesłanki wpisujące samozaopatrzenie żywnościowe w nowe trendy zachodzące w zachowaniach konsumentów oraz ukazanie opinii respondentów na temat samozaopatrzenia żywnościowego. W analizie wykorzystano badania własne przeprowadzone w 2017 roku w województwie mazowieckim wśród przedstawicieli wiejskich gospodarstw domowych. Samozaopatrzenie żywnościowe wpisuje się w koncepcję zrównoważonego rozwoju i zrównoważonej konsumpcji. Jest przykładem ekologizacji konsumpcji, konsumpcji świadomej i kolaboratywnej. Najważniejsze czynniki wpisujące samozaopatrzenie żywnościowe w nowe trendy konsumenckie to naturalna i zdrowa żywność produkowana w zgodzie ze zrównoważonym rozwojem, dbałość zdrowie i stan środowiska przyrodniczego, kultywowanie tradycji, ale także indywidualizacja produktowa związana z wykorzystaniem czasu wolnego.
Cytowanie	Trębska P. (2020) FOOD SELF-SUPPLY IN NEW CONSUMER TRENDS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 237-246
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s237.pdf

Autor	Wojciech Florkowski, Anna Klepacka
Tytuł	The Wood Pellet Sector: Barriers to Growth and Opinions of Manufacturers in Poland
Title	The Wood Pellet Sector: Barriers to Growth and Opinions of Manufacturers in Poland
Słowa kluczowe	renewable energy, wood pellet stoves, raw material, imports, quality, rural household
Key words	renewable energy, wood pellet stoves, raw material, imports, quality, rural household
Abstrakt	Biomass is a major source of renewable energy in the EU and Poland, stimulating the growth of the wood pellet sector. Wood pellet demand is stimulated by a complex interaction of market forces and policies including EU climate, energy, and environmental regulations, Poland’s program to improve air quality, and subsidies for the replacement of inefficient stoves used by households. This article focuses on the growth of the wood pellet industry, imports and exports in Poland, and wood pellet quality and use by households. The main issues faced by the EU wood pellet sector between 2013 and 2016 are further considered in the context of opinions of Polish wood pellet manufacturers. Industry opinions were collected in response to an open-ended question that probed for the main issues faced by wood pellet producers during the survey implemented by the authors in 2019. Respondents identified difficulties in obtaining raw material for pellet production and poor pellet quality as major problems. Although the majority did not feel concerned about competition from imported wood pellets, a small number of respondents viewed such competition as a problem reflecting the reversal of decreasing imports in 2017. Overall, the domestic wood pellet industry can be expected to grow because of increasing pressure to expand the use of renewable energy and will be driven by the household sector switching to more efficient, wood burning stoves. Additionally, the expanding area of private Polish forests may become a source of much-needed raw material for wood pellet manufacturing.
Abstract	Biomass is a major source of renewable energy in the EU and Poland, stimulating the growth of the wood pellet sector. Wood pellet demand is stimulated by a complex interaction of market forces and policies including EU climate, energy, and environmental regulations, Poland’s program to improve air quality, and subsidies for the replacement of inefficient stoves used by households. This article focuses on the growth of the wood pellet industry, imports and exports in Poland, and wood pellet quality and use by households. The main issues faced by the EU wood pellet sector between 2013 and 2016 are further considered in the context of opinions of Polish wood pellet manufacturers. Industry opinions were collected in response to an open-ended question that probed for the main issues faced by wood pellet producers during the survey implemented by the authors in 2019. Respondents identified difficulties in obtaining raw material for pellet production and poor pellet quality as major problems. Although the majority did not feel concerned about competition from imported wood pellets, a small number of respondents viewed such competition as a problem reflecting the reversal of decreasing imports in 2017. Overall, the domestic wood pellet industry can be expected to grow because of increasing pressure to expand the use of renewable energy and will be driven by the household sector switching to more efficient, wood burning stoves. Additionally, the expanding area of private Polish forests may become a source of much-needed raw material for wood pellet manufacturing.
Cytowanie	Florkowski W., Klepacka A. (2019) The Wood Pellet Sector: Barriers to Growth and Opinions of Manufacturers in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 4: 9-18
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n4_s9.pdf

Autor	Czesław Nowak
Tytuł	Dziedzictwo kulinarne i przyrodnicze w zarządzaniu rozwojem turystykiwiejskiej na przykładzie Norwegii
Title	Culinary and natural heritage in managing the development of rural tourism using Norway as an example
Słowa kluczowe	Norwegia, turystyka wiejska, dziedzictwo kulinarne, dziedzictwo przyrodnicze
Key words	Norway, rural tourism, culinary heritage, natural heritage
Abstrakt	Norwegia jest państwem o największym na świecie ekwiwalencie subwencji dla producentów rolnych – PSE w państwach OECD. Pomimo to od lat zmniejsza się tam zatrudnienie w rolnictwie i następuje wyludnianie obszarów wiejskich. Rozwój turystyki wiejskiej przyczynia się zarówno do spowolnienia tego procesu poprzez zwiększanie dochodów wiejskich gospodarstw domowych, jak i do zachowania tradycyjnego krajobrazu, wartości ekologicznych oraz dziedzictwa kulturowego, szczególnie kulinarnego. Za zarządzanie rozwojem turystyki na poziomie krajowym odpowiedzialne są głównie Ministerstwo ds. Klimatu i Środowiska, a szczególnie Departament Dziedzictwa Kulturowego i Środowiska Kulturowego i Departament Bioróżnorodności, a także Ministerstwo Rolnictwa i Żywności1. Na poziomie lokalnym dzięki innowacyjnemu podejściu do zarządzania przedsiębiorstwa turystyczne, chcąc ograniczyć negatywne skutki dużej sezonowości w tym sektorze gospodarki, przygotowują zarówno oferty typowe dla sezonu zimowego, jak i letniego. Umożliwia to zarówno lepsze wykorzystanie takich zasobów jak baza hotelowa oraz restauracje, jak i utrzymanie poziomu zatrudnienia pracowników.
Abstract	Of the OECD countries Norway has the world’s largest Producer and Support Estimate (PSE). Despite this, employment in agriculture has been decreasing for years and the rural population is dwindling. The development of rural tourism contributes to the slowing down of this process by increasing the income of rural households, as well as preserving the traditional landscape, ecological values and cultural heritage, especially culinary heritage. The Ministry of Climate and Environment (Department of Cultural heritage and cultural environment) and the Ministry of Agriculture and Food are mainly responsible for managing the development of tourism at the national level. At the local level – thanks to an innovative approach to management – tourism enterprises, wanting to limit the negative impact of high seasonality in this sector of the economy, are engaged in the preparation of not only typical winter sport offers, such as skiing, but also of summer sports. This facilitates the better use of resources such as hotels and restaurants, and also helps to maintain employment levels.
Cytowanie	Nowak C.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2019_n11_s85.pdf

Autor	Romana Głowicka-Wołoszyn, Teresa Oliveira, Joanna Stanisławska, Andrzej Wołoszyn
Tytuł	REGIONAL DISPARITIES OF INCOME SITUATION AMONG RURAL HOUSEHOLDS IN THE CONTEXT OF THE COHESION POLICY IN POLAND
Title
Słowa kluczowe	household income, household affluence, income inequality, rural households
Key words
Abstrakt	The aim of the study was to assess regional income disparities among rural households in Poland in 2005, 2010 and 2015. Simultaneous analysis of changes in affluence and its inequality allowed for a deeper look at the convergence processes in the context of the cohesion policy. The research drew on microdata from the Household Budget Surveys conducted by the Central Statistical Office (GUS). Household income situation or its affluence was proxied by total expenditure. Between 2005 and 2015, despite rising affluence and falling overall inequality, the divergence processes were found to prevail.
Abstract
Cytowanie	Głowicka-Wołoszyn R., Oliveira T., Stanisławska J., Wołoszyn A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n1_s194.pdf

Autor	Piotr Cyrek, Magdalena Cyrek
Tytuł	DIFFERENCE IN CONSUMPTION BETWEEN URBAN AND RURAL HOUSEHOLDS
Title
Słowa kluczowe	consumption, well-being, households, city-countryside
Key words
Abstrakt	Levels of income, consumer expenditure and their structure display significant disproportions between areas of different degrees of urbanisation. These disproportions are reflected both in the objective comparison and subjectively perceived material situation of households. This study contains an assessment of the differences in income and consumption in rural areas and cities of Poland at a national level and in relation to the Subcarpathian Province, as a less developed region. The results of public statistic surveys were supplemented with the results of own research regarding the perception of the situation by the inhabitants of Subcarpathia. The scale of existing socio-economic disproportion in spatial layout and directions of changes in accordance to objective and subjective indicators were identified. The changes in the value of purchases of various types of products, levels of savings and living conditions were addressed. In order to verify the hypothesis of consumption convergence in the city-countryside system, a statistical analysis of national structures was carried out and the differences in change patterns typical for urban and rural households in Subcarpathia were identified. This research allows to conclude that there exist adverse disproportions in rural development and some signs of overcoming them on a national and regional level.
Abstract
Cytowanie	Cyrek P., Cyrek M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s68.pdf

Autor	Monika Szafrańska, Janusz Żmija
Tytuł	Typologia strategii oszczędnościowych wiejskich gospodarstw domowych (na przykładzie województwa małopolskiego)
Title	Typology of saving strategies of rural households (on the example of the Malopolska Province)
Słowa kluczowe	zachowania oszczędnościowe, wiejskie gospodarstwa domowe, województwo małopolskie
Key words	saving behaviour, rural households, Małopolska Province
Abstrakt	W opracowaniu podjęto próbę identyfikacji i charakterystyki poszczególnych typów strategii oszczędnościowych wiejskich gospodarstw domowych w województwie małopolskim, a także określenia motywów, którymi kierują się konsumenci podczas podejmowania decyzji o oszczędzaniu. W badaniach wykorzystano źródła pierwotne (kwestionariusz wywiadu – 394 respondentów) oraz wtórne. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że wiejskie gospodarstwa domowe charakteryzują się małą skłonnością do oszczędzania. Prawie 60% respondentów nie posiadało jakichkolwiek oszczędności. Głównymi formami gromadzenia oszczędności przez wiejskie gospodarstwa domowe były lokaty bankowe i gotówka. Zgromadzone środki pieniężne stanowiły rezerwę na nieprzewidziane zdarzenia losowe, remont domu oraz zakup dóbr trwałego użytku. Wiejskie gospodarstwa domowe różnią się pod względem realizowanych strategii oszczędzania. W wyniku przeprowadzonej analizy wyodrębniono trzy strategie oszczędnościowe, wśród których dominującą była konserwatywna.
Abstract	The study is an attempt to identify and characterise different types of saving strategies of rural households in the Małopolska Province and to define the motives standing behind the decision to start saving. Primary (interview questionnaire — 394 respondents) and secondary sources were used. The conducted research allows for the conclusion that rural households in the Małopolska Province show low propensity to save. Almost 60% respondents did not have any savings. The main forms of collecting savings by rural households are bank deposits and cash. The savings were mostly a reserve for unforeseen events, house renovations, and the purchase of durable goods. Rural households vary in terms of saving strategy. The dominant strategy was the conservative one.
Cytowanie	Szafrańska M., Żmija J. (2017) Typologia strategii oszczędnościowych wiejskich gospodarstw domowych (na przykładzie województwa małopolskiego).Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 19-30
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s19.pdf

Autor	Wacław Laskowski, Ewa Świstak
Tytuł	Zmiany wzorca konsumpcji żywności na wsi i ich uwarunkowania
Title	Food consumption changes in rural areas and their determinants
Słowa kluczowe	wzorzec konsumpcji żywności, wiejskie gospodarstwa domowe, uwarunkowania ekonomiczne i demograficzne, migracje ludności
Key words	food consumption pattern, rural households, economic and demographic conditions, migrations
Abstrakt	Zachodzące w ostatnich latach w Polsce zmiany w strukturze zatrudnienia, będące m.in. następstwem dynamicznego rozwoju sektora usług, przy malejącej roli takich działów gospodarki jak przemysł czy rolnictwo, wywołały migracje ludności, w efekcie których zmieniła się struktura mieszkańców wsi. Zmiany te, jak również dochodowe i demograficzne, nie pozostały bez wpływu na sposób odżywiania się ludności, wskutek czego wiejski wzorzec konsumpcji żywności utracił częściowo swoje tradycyjne cechy. Jednak, w przeciwieństwie do modelu miejskiego, w dalszym ciągu charakteryzuje go wyższy udział produktów pochodzących z samozaopatrzenia i niskie spożycie ryb i owoców.
Abstract	Recent changes in the structure of employment in Poland, resulting from dynamic development of the services sector as well as diminishing roles of industry and agriculture, led to migrations and in consequence to the change of rural habitants structure. These changes, as well as economic and demographic ones, caused changes in the food consumption pattern; among others, rural food consumption pattern has lost some of its traditional features. However, unlike in urban model, it is still characterized by a higher proportion of products derived from the self supply as well as low consumption of fruit and fish.
Cytowanie	Laskowski W., Świstak E. (2016) Zmiany wzorca konsumpcji żywności na wsi i ich uwarunkowania.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 114: 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n114_s5.pdf

Autor	Paulina Trębska
Tytuł	Znaczenie spożycia naturalnego w wiejskich gospodarstwach domowych wyodrębnionych według cech społeczno-ekonomicznych
Title	The importance of natural consumption in rural households categorized according to socio-economic features
Słowa kluczowe	spożycie naturalne, konsumpcja, wielkość gospodarstwa domowego, gospodarstwa domowe rolników, współczynnik korelacji
Key words	self-supply, consumption, number of people in the household, farmers’ households, correlation coefficient
Abstrakt	Celem artykułu jest określenie roli i ocena skali spożycia naturalnego w wiejskich gospodarstwach domowych oraz identyfikacja wybranych czynników determinujących wybór takiej formy zaspokajania potrzeb żywnościowych. Materiał badawczy stanowiły własne badania ankietowe przeprowadzone w 2012 roku wśród przedstawicieli 1000 wiejskich gospodarstw domowych zlokalizowanych w województwie mazowieckim. Rola samozaopatrzenia w żywność i usługi w badanych gospodarstwach okazała się na tyle istotna, że zbadano znaczenie spożycia naturalnego w wiejskich gospodarstwach domowych wyodrębnionych według cech społeczno-ekonomicznych. Z przeprowadzonych badań własnych wynika, że istotny wpływ na poziom spożycia naturalnego wśród wiejskich gospodarstw domowych zlokalizowanych na Mazowszu ma liczba rolników oraz liczba osób ogółem w gospodarstwie domowym.
Abstract	The aim of this article is to define the role and assess the scale of natural consumption in rural households as well as to identify some factors determining the choice of this form of meeting food needs. The research material was based on own survey conducted in 2012 among representatives of 1,000 rural households located in the Mazovia region. The role of self-supply of food and services in surveyed households turned out to be so significant that the importance of natural consumption in rural households categorized according to socio-economic conditions was also examined. The studies show that number of farmers and total number of people in the household have an important impact on the natural consumption among rural households located in Mazovia region.
Cytowanie	Trębska P. (2016) Znaczenie spożycia naturalnego w wiejskich gospodarstwach domowych wyodrębnionych według cech społeczno-ekonomicznych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 115: 117-126
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n115_s117.pdf

Autor	Jacek Jaworski, Tomasz Kondraszuk, Katarzyna Sokołowska
Tytuł	Stan i kierunki wykorzystania oprogramowania komputerowego w gospodarstwach wiejskich – wyniki badań
Title	Status and trends of computer software used in farm – research findings
Słowa kluczowe	zarządzanie; informacja; strategia; gospodarstwo; komputer
Key words	management; information strategy; farm; computer
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest przedstawienie wyników badań empirycznych dotyczących stanu i kierunków wykorzystania oprogramowania komputerowego w gospodarstwach wiejskich. Analizę otrzymanych wyników poprzedzono krótkim przeglądem literatury. Z badań wynika, że w praktyce zarządzania gospodarstwami rolnicy w bardzo ograniczonym zakresie korzystają z systemów informatycznych wspomagających podejmowanie decyzji. Dotyczy to również kluczowych dla rozwoju gospodarstw i rolnictwa decyzji strategicznych. Co czwarty rolnik nie widzi potrzeby wdrażania skomputeryzowanych profesjonalnych systemów pozyskiwania i opracowywania informacji strategicznych, nawet jeżeli nie wiąże się to z żadnymi kosztami. Tylko niewielka grupa (18%) chętnie zainwestowałaby w taki system komputerowy własne pieniądza o ile byłby on dostosowany do ich indywidualnych potrzeb.
Abstract	The main purpose of this article is to present the results of empirical research on the status and trends of computer software used in rural households. The analysis of the results was preceded by a brief review of the literature. Research shows that in practice farm management, farmers in very limited use of the information systems supporting decision making. This also applies to the key for the development of farms and agriculture strategic decisions. Every fourth farmer sees no need for professional implementation of the computerized systems acquisition and development of strategic information even for free. Only a small group (18%) gladly would invest in a computer system own money if he would be tailored to their individual needs.
Cytowanie	Jaworski J., Kondraszuk T., Sokołowska K. (2015) Stan i kierunki wykorzystania oprogramowania komputerowego w gospodarstwach wiejskich – wyniki badań.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 75-85
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n4_s75.pdf

Autor	Monika Utzig
Tytuł	Wydatki wiejskich i miejskich gospodarstw domowych na dobra i usługi konsumpcyjne a ich ceny
Title	Rural and urban households’ expenditures on consumer goods and services and its prices
Słowa kluczowe	wiejskie i miejskie gospodarstwa domowe, struktura wydatków konsumpcyjnych, ceny dóbr i usług konsumpcyjnych
Key words	rural and urban households, consumption pattern, consumer goods and services prices
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono wydatki na towary i usługi konsumpcyjne oraz ich zmiany w wiejskich i miejskich gospodarstwach domowych w latach 2006– –2014. Przeanalizowano również zmiany cen wydatków konsumpcyjnych w tym okresie z wykorzystaniem danych Głównego Urzędu Statystycznego. W okresie 2006–2014 udział wydatków na odzież i obuwie oraz na hotele i restauracje zwiększył się w ujęciu realnym zarówno w wiejskich, jak i miejskich gospodarstwach domowych, co może być ocenione pozytywnie. Zróżnicowanie struktury wydatków konsumpcyjnych między wiejskimi a miejskimi gospodarstwami domowymi zmniejszyło się w latach 2006–2014.
Abstract	The paper presents rural and urban households’ expenditures on consumption goods and services and their change in years 2006–2014. Consumption expenditure price changes in this span was also analysed with the use of Central Statistical Office’s data. In the analysed years the share of expenditure on clothing and footwear and on restaurants and hotels increased in real terms in both rural and urban households, what can be evaluated positively. Consumption expenditure structure differences between urban and rural households decreased between 2006 and 2014.
Cytowanie	Utzig M. (2015) Wydatki wiejskich i miejskich gospodarstw domowych na dobra i usługi konsumpcyjne a ich ceny.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 181-192
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s181.pdf

Autor	Agnieszka Kozera
Tytuł	Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Title	THE FINANCIAL SITUATION OF HOUSEHOLDS IN RURAL AREAS IN POLAND IN THE CONTEXT OF EUROPEAN INTEGRATION
Słowa kluczowe	sytuacja finansowa, dochody rozporządzalne, zarządzanie finansami osobistymi, gospodarstwa domowe, obszary wiejskie
Key words	financial situation, managing personal finances, households, rural areas
Abstrakt	W artykule dokonano oceny sytuacji finansowej gospodarstw domowych na obszarach wiejskich w relacji do gospodarstw miejskich w Polsce w latach 2004-2012. Analizie poddano wielkość, dynamikę dochodów i wydatków gospodarstw domowych, źródła dochodów oraz sposoby ich rozdysponowania. Podstawę informacyjną stanowiły zagregowane dane pochodzące z publikacji Głównego Urzędu Statystycznego. Z przeprowadzonych badań wynika, że sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie uległa znacznej poprawie, zmniejszeniu uległy dysproporcje dochodowe wiejskich gospodarstw domowych w stosunku do gospodarstw miejskich. W latach 2004-2012 dynamika wzrostu dochodów w gospodarstwach domowych rolników była znaczne wyższa w stosunku do ogółu gospodarstw wiejskich i miejskich. W wiejskich gospodarstwach domowych w największym stopniu wzrosło znaczenie pozarolniczych źródeł utrzymania, w tym głównie z pracy najemnej. W wyniku poprawy sytuacji finansowej zmniejszeniu uległ udział wydatków podstawowych na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb w budżetach gospodarstw wiejskich oraz gospodarstw rolników, zauważono także wzrost ich skłonności do oszczędzania.
Abstract	This paper carried on an analysis of the financial situation of rural households in Poland, in relation to urban households, in 2004-2012. The size, dynamics of income and household expenditure, sources of income and ways of obtaining their distribution were analyzed. The basis of information were aggregated data, derived from studies, conducted by the Central Statistical Office and published in reports Living conditions of the population between 1999 and 2005 and Household budget survey in 2006,…,2012. Based on the survey, it was found that in the context of European integration, the financial situation of households living in rural areas has significantly improved. As a result, income disparities have decreased between rural households and urban households. It should be emphasized that in years 2004-2012, the growth rate of income in farmers’ households was significantly higher, compared to the total number of households in rural and urban areas. In rural households, in the considered period, the importance of non-agricultural sources of income, mainly from employment, has significantly increased. As a result of the improvement of financial situation, the burden on rigid expenses in budgets of rural households and farmers’ households was reduced and an increase in their propensity to save was noticed.
Cytowanie	Kozera A. (2014) Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 91-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s91.pdf

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek
Tytuł	Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Title	Warsaw suburban zone. Selected issues
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja
Key words	rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation
Abstrakt	Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją.
Abstract	This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of  the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf

Autor	Alicja Stolarska
Tytuł	Zmiany sytuacji dochodowej polskich rodzin na wsi po akcesji do Unii Europejskiej
Title	Changes of income situation of Polish rural families after EU accession
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The paper presents income situation of Polish rural households in 2005 –2012. The research material came from unpublished empirical studies of Central Statistical Office . Changes of income level and structure of main income sources of the livelihoods were presented. Growing importance of wage from off-farm jobs and a decline of the share of income from agriculture was observed. The author indicated differences in the economic situation of the population living in rural areas and of individual incomes of the families, which suggests the need of checking the activities of the regional policy in relation to rural areas. Conclusions from the analysis are confirmed by the answers of the respondents. According to them, “very good” and “good” levels of income in rural families (over 18% in 2012) came from all sources, including social benefits. Declining share of expenditures reflects positive trends in Polish rural areas after EU accession as well as possibilities of further structural and social changes in rural areas.
Abstract
Cytowanie	Stolarska A. (2014) Zmiany sytuacji dochodowej polskich rodzin na wsi po akcesji do Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s5.pdf

Autor	Monika Szafrańska
Tytuł	Czynniki determinujące zachowania wiejskich gospodarstw domowych na rynku płatności bezgotówkowych
Title	Factors determining behaviours of rural households on non-cash payment market
Słowa kluczowe	wiejskie gospodarstwa domowe, płatności bezgotówkowe
Key words	rural households, non-cash payments
Abstrakt	Celem artykułu jest charakterystyka i ocena zachowań finansowych mieszkańców obszarów wiejskich na rynku płatności bezgotówkowych oraz identyfikacja czynników determinujących intensywność stosowania przez mieszkańców wsi poszczególnych metod płatności. Głównym źródłem danych do analizy były informacje pochodzące z badań własnych (grupa 500 wiejskich gospodarstw domowych). Do oceny stopnia zaawansowania obrotu bezgotówkowego mieszkańców wsi wykorzystano wskaźnik „lejkowy”. Jak wynika z przeprowadzonych badań, stosowane przez mieszkańców wsi formy płatności zależą od wielu zmiennych, zarówno o charakterze demograficznym, ekonomicznym, jak i psychologicznym. Najwyższym poziomem obrotu bezgotówkowego (poziom 5 wskaźnika „lejkowego”) cechowały się osoby najmłodsze, z wykształceniem średnim, gospodarstwa domowe o wyższej dochodowości oraz respondenci uzyskujący dochód ze stałej pracy. Instrumenty bezgotówkowe preferowały także osoby charakteryzujące się wysokim poziomem wiedzy finansowej oraz respondenci posiadający zaufanie do instytucji finansowych. Istotną barierą w wykorzystaniu bezgotówkowych instrumentów płatniczych przez mieszkańców wsi był ograniczony dostęp do kanałów bezgotówkowych.
Abstract	The article aims at characterization and assessment of financial behaviours of rural dwellers on non-cash payment markets and identification of factors determining the intensity of using individual methods of payment by the inhabitants of rural areas. The main source of data used for analysis was information originating from the authors’ own investigations (a group of 500 rural households). The work made use of funnel index. As results from the conducted studies, forms of payment used by rural dwellers depend on many variables, of demographic, economic and psychological character. Non-cash payments are more frequently used by younger persons, possessing secondary education, persons characterized by a higher level of financial awareness, households with higher incomes and respondents deriving income from permanent employment. Also persons who trust financial institutions. A significant barrier to using non-cash payment instruments by the rural dwellers was a limited access to non-cash channels.
Cytowanie	Szafrańska M. (2013) Czynniki determinujące zachowania wiejskich gospodarstw domowych na rynku płatności bezgotówkowych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 9(58): 503-512
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2013_n58_s503.pdf

Autor	Aldona Zawojska
Tytuł	Uwarunkowania i kanały finansowania rolnictwa w Polsce
Title	CONDITIONS AND CHANNELS OF AGRICULTURE FINANCING IN POLAND
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The paper presents specific conditions for agriculture financing and main obstacles to the development of agricultural and rural financial services. One of those obstacles are sectoral correlated and covariant risks, so development of traditional and introduction of innovative instruments to protect farmers and financial institutions from some of those risks can stimulate the supply of rural and agricultural financing. It is also suggested that in order to overcome general under-supply of finance for agricultural activities and to rural households, microfinance institutions and both direct and indirect value chain finance should be supported
Cytowanie	Zawojska A. (2008) Uwarunkowania i kanały finansowania rolnictwa w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 65: 98-108
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2008_n65_s98.pdf

Autor	Nina Drejerska, Iwona Pomianek
Tytuł	Przedsiębiorczość jako przejaw aktywności zawodowej mieszkańców obszarów wiejskich
Title	Entrepreneurship as a manifestation of economic activity of rural areas inhabitants
Słowa kluczowe	aktywność zawodowa, przedsiębiorczość, obszary wiejskie
Key words	economic activity, entrepreneurship, rural areas
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono zmiany liczby i odsetka badanych wiejskich gospodarstw domowych, których członkowie w przeszłości mieli doświadczenia w prowadzeniu własnej działalności gospodarczej, będą też nie byli aktywni w tym zakresie, w okresie przed sytuacją zastaną w trakcie przeprowadzenia badania. Wzięto pod uwagę zróżnicowanie regionalne oraz posiadanie gospodarstwa indywidualnego, jako czynniki różnicujące skalę aktywności przedsiębiorczej i jej zmiany oraz ewentualne plany rozpoczęcia takiej działalności. Rozważania na podstawie badań własnych rozszerzono o szerszy kontekst badań przeprowadzonych przez innych autorów.
Abstract	The aim of the paper was to present numbers and proportions of researched rural households which members had run own firm in the past or had not had experience in that field in before the moment of the research. Regional diversification and ownership of a farm were also taken into account as factors influencing the rural inhabitants’ entrepreneurial activity. The paper includes also plans of establishment of an own firm in the future by the researched households members. Conclusions made on the basis of own research were embedded within a wider context of other researchers’ results.
Cytowanie	Drejerska N., Pomianek I. (2008) Przedsiębiorczość jako przejaw aktywności zawodowej mieszkańców obszarów wiejskich.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 156-164
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2008_T4(19)_n_s156.pdf